Hoe kan ik de laatste dag in Italië beter afsluiten dan aan zee? Ik ga naar het strand, net buiten het centrum van de stad. Het is volop zomer, de strandtenten zijn in vol bedrijf. De strandbedjes staan in vol gelid. Hoe anders was dat nog toen ik de eerste dag langs het strand vam Ventimiglia liep. Daar werd toen nog gebulldozerd met zand, getimmerd en met meubilair gesleept. Het strand ligt vlak bij de haven, waar enorme containerschepen en misschien wel nog grotere cruiseschepen in- en uitvaren. En dat brengt weer de beelden terug van de havens van Savona en Genua. Alsof de cirkel weer rond is.
Maar hoe staat het ondertussen met Italië? Dat was ook een van mijn vragen voordat ik weg ging. Hoe gaat het met dit land? Het antwoord dat ik erop geef is natuurlijk alleen maar mijn perspectief. Gebaseerd op wat ik zie, wat ik hoor van de mensen, wat ik zie op TV, wat ik lees in de kranten (vooral de regionale kranten zoals de ‘Gazzetta del Mezzogiorno’ vind ik heerlijk om te lezen bij de ochtendcappuccino).
Het is een land in crisis, een land in verwarring. Economisch gaat het niet al te best. Hoge werkloosheid, veel armoede. Politici die elkaar de tent uitvechten in plaats van de problemen aan te pakken. Hier in het zuiden: de ‘kathedralen in de woestijn’, de grote industriële complexen die hier in de jaren zestig zijn gebouwd, zijn of worden gesloten. De metaalfabriek in Taranto had al gezorgd voor een ecologische crisis met veel vervuiling en een hoog percentage kanker als gevolg. Nu dreigt de sociale crisis als de fabriek echt sluit.
De olijfbomen onder Brindisi zijn besmet met een virus. De enige oplossing: alle olijfbomen kappen. Dat is een waanzinnig drama.
Tegelijkertijd gaan mensen verder met hun leven, en vergeten ze niet te genieten. De passegiata is ook hier in Bari een mega-evenement. Het steand is goed bezet, ook op maandag. Terrassen en restaurants lijken goed gevuld. En wat me ook opvalt: de werkgelenheid is kennelijk nog zo goed, dat het echte werk op het land wordt gedaan door Afrikaanse immigranten. In Noord- én Zuid-Italië.
Ook zichtbaar: de kansen die het toerisme biedt. In Toscane hebben ze dat al heel goed begrepen, in Cinque Terrre zijn ze al over het randje gestruikeld, in Puglia groeit het. Dit jaar 3% agriturismos erbij. Ik hoop dat ze hier kiezen voor het ‘Toscaanse model’ met meer kwaliteitstoerisme. En dat ze het ‘Spaanse model’ gericht op goedkoop massatoerisme links laten liggen. De kust en de stadjes hier zijn prachtig. Je moet er niet aan denken dat het hier ook zo’n betonnen Costa del Sol wordt.
Wat ik ook hoor en zie: veel mensen met initiatieven. Maar vaak worden de initiatieven gesmoord in corruptie en vriendjespolitiek. En als je geen vriendje bent van de burgemeester, de burgemeester niet bij zijn voornaam kan aanspreken zoals ik iemand heb horen verzuchten, dan kom je niet ver met je initiatief.
Die houding van politici en ambtenaren is hier zo slecht, dat ik in gesprekken nauwelijks durf te vertellen dat ik ambtenaar ben. En dan ook nog met drie maanden vakantie! Dat bevestigt ook wel alle vooroordelen. Ik moet wel zo’n overbodige uitvreter zijn.
Kortom: Met Italië gaat het niet geweldig. En toch is het het allermooiste land dat ik ken, met de allermooiste taal en geweldige inwoners. Of ik hier ooit ga wonen, ik vraag het me af. Maar dat ik hier nog heel heel vaak ga komen staat als een paal boven (het Middelandse Zee-)water.
2 opmerkingen:
A fine ending. You should be very proud of the journey you undertook, that you kept your humour and energy throughout. Your writing is so good that I think you have a second career in the offing. You should convert some of these posts into travel articles for broader publication. We hope that your travel home is safe and uneventful and that re-entry to normal life is not too hard.
Dank je wel voor alle posts die ik allemaal heb gelezen. Iedere dag een mooi verhaal. Stoer dat je je eigen avontuur hebt gemaakt. Maar kom nu maar terug.
Een reactie posten